Praktijkvoorbeelden

Casus: Zeilweek op de Friese meren

Tijdens een zeilweek op de Friese meren vaart een groep leerlingen samen met drie begeleidende leraren op een tjalk die is gehuurd van kapitein Tjibbe, die de leerlingen zeilles geeft. De sfeer is geweldig tot blijkt dat drie leerlingen boksbeugels en bij wet verboden messen in hun bagage hebben.
De vraag is hoe je tegen dit incident aankijkt. Zie je het als een incident tussen de begeleidende docenten als vertegenwoordigers van de school en de leerlingen? Of is er meer aan de hand?
De meerzijdige partijdigheid vraagt dat je verder kijkt: wie hebben er schade ondervonden van deze actie? Dat doe je niet door een lijstje met de namen van de beschadigde personen te maken, maar door in gesprekken met anderen na te gaan hoe zij dit ervaren hebben.
In deze situatie bleek dat het incident het plezier van een aantal leerlingen totaal had weggenomen: zij wilden direct naar huis. Op anderen had het weinig invloed. Tjibbe was aanvankelijk niet op de hoogte van het incident, maar de begeleiders waren zich ook bewust van zijn belang: zonder dat hij er als verantwoordelijke van op de hoogte was, speelden zich allerlei processen af aan boord van zijn schip. Toen in een gesprek met alle opvarenden, inclusief Tjibbe, de kwestie werd besproken, bleek dat hij er niet zo mee zat omdat hij het een verantwoordelijkheid vond van de leraren en hen volledig vertrouwde.
Wel stelde hij het buitengewoon op prijs dat hij bij het gesprek betrokken werd: 'Het is tenslotte mijn boot.' De band tussen Tjibbe, de leiders en de leerlingen werd er een stuk beter door. De leerlingen die het wapentuig hadden meegenomen,
deden het aanvankelijk af als 'een geintje, meneer', maar realiseerden zich tijdens het herstelgesprek tot hun schaamte wat het effect van hun geintje op de anderen was geweest. De door hen aangeboden herstelactie leidde tot een lekkere afscheidsmaaltijd op de laatste dag nadat ze de haven van Sneek waren binnengevaren.

(Uit: In plaats van schorsen, handboek herstelrecht in het onderwijs)

« terug

Video: A story of Hope

Video over succesvolle toepassing van Herstelrecht op een "continue gevaarlijke school". (Engels, 9 min.)

Video: Ergerniskaartjes

Door het ergerniskaartje te gebruiken kunnen leerlingen zelfstandig ergernissen en conflicten oplossen. (7 min.)